نان شیرمال یک نان مسطح سنتی ایرانی است که با آرد، شیر، زعفران و مخمر تهیه می شود. از جمله بارزترین وِیژگی نان شیرمال طعم قوی زعفران و رنگ زرد آن است. این نان به طور سنتی در تنور پخته می شود و به صورت گرم ترجیحا با سوپ یا غذاهای گوشتی مانند کباب سرو می شود.
نام شیرمال به معنای نان شیر است که به یکی از مواد اصلی اشاره دارد که طعم منحصر بفردی به آن می دهد همچنین چون خمیر را به جای آب با شیر ورز می دهند به آن شیرمال می گویند یعنی نانی که با شیر درست می شود. برای شیرینی بیشتر، برخی از آشپزها دوست دارند میوه های خشک را به خمیر اضافه کنند. نان شیرمال در ایران، هند، پاکستان و بنگلادش رایج است.
نان شیرمال بافت بسیار غنی دارد زیرا آبی که معمولاً برای خمیر نان استفاده می شود به طور کامل با شیر جایگزین می شود. برای تهیه این نان قبل از اینکه شیر به آرد اضافه شود، زعفران را ابتدا در شیر خیس میکنند تا طعم نان را بگیرد.
سایر مواد خالص شامل تخم مرغ، شکر و کمی روغن یا کره، که نان را غنی می کند به مخلوط اضافه می کنیم، برای شیرینی بیشتر می توان میوه های خشک و هل را اضافه کرد. پس از اینکه همه مواد با هم مخلوط شدند و ورز دادند، خمیر را کمی استراحت میدهیم تا ور بیاید، سپس برای پخت به صورت نازک پهن میکنیم.
مواد لازم برای تهیه نان شیرمال
- 3 فنجان آرد همه منظوره
- 1 فنجان شیر گرم
- 1/2 فنجان قند
- 100 گرم کره ذوب شده
- 1تخم مرغ بزرگ، زده شده
- 1زرده تخم مرغ
- دانه کنجد (اختیاری)
- 1/2 قاشق چایخوری نمک
مراحل تهیه نان شیرمال
برای تهیه نان شیرمال در مرحله اول در یک کاسه شکر، مایه خمیر و شیر گرم را با هم مخلوط کنید. در ظرف دیگری آرد را با نمک مخلوط کرده و سپس مخلوط شیر را اضافه کنید. تخم مرغ زده شده و کره آب شده را با هم ترکیب کنید. دستتان را روغن بزنید و خمیر را با دست به مدت ۶ تا ۷ دقیقه ورز دهید تا یکدست شود و حالت چسبناک نداشته باشد. روی خمیر را بپوشانید و استراحت دهید تا حجم آن دو برابر شود.
می توانید خمیر را در گوشه ای از آشپزخانه خود در دمای اتاق بگذارید تا ور بیاید اما مدت زیادی طول می کشد که حجم خمیر دو برابر شود اما اگر فر را چند دقیقه از قبل گرم کنید و سپس فر را خاموش کنید و به این ترتیب می توانید یک خمیر درست کنید. محیط گرم برای تسریع فرآیند سفت شدن و بلند شدن خمیر لازم است. فر را با دمای 160 درجه سانتی گراد گرم کنید.
سینی فر خود را با کاغذ روغنی بپوشانید و پس از آماده شدن خمیر آن را روی کاغذ روغنی قرار دهید. روی آن را کمی آرد بپاشید و خمیر را خالی کنید. روی خمیر را بپوشانید و 20 دقیقه دیگر استراحت دهید. سپس تزیین یا طرح دلخواه را به نان بدهید. تخم مرغ را روی نان آغشته کنید و در صورت تمایل با کنجد تزیین کنید. خمیر را به فر منتقل کرده و به مدت 20 تا 25 دقیقه زمان دهید تا قهوه ای طلایی شود.
- فر را با دمای 180 درجه سانتیگراد یا 200 درجه فارنهایت گرم کنید. در صورت استفاده از OTG، هر دو میله را با حالت فن روشن نگه دارید.
- شیرمال رول شده را روی سینی فر بچینید. حدود 10 دقیقه آن را در بسته نگه دارید. تا فر از قبل گرم شود.
- در فر از قبل گرم شده به مدت 12 تا 15 دقیقه با دمای 180 درجه سانتیگراد یا 200 درجه فارنهایت بپزید. سپس حالت GRILL را روشن کنید.
- نان را به مدت 3-5 دقیقه گریل کنید. به طوری که رنگ قهوه ای روشن خوبی پیدا کند. مراقب باشید نان نسوزد.
در صورتی که قصد تهیه تجهیزات نانوایی را دارید بهترین پیشنهاد برای شما خرید از شرکت اطمینان ماشین راد است. این شرکت با سابقه درخشان و پشتوانه علمی قوی ارائه دهنده پیشرفته ترین دستگاه نان درآر سه کاره سرهم، دستگاه سرد کن نان و میزگردان است. برای اطلاع بیشتر از محصولات با مشاوران این شرکت تماس حاصل کنید و از قیمت و شرایط این تجهیزات مطلع شوید.
سوالات متداول
برای تهیه نان شیرمال استفاده از بکینگ پودر لازم است؟
در برخی از دستورات تهیه این نان از بکینگ پودر نیز استفاده میشود اما طبق این دستور مصرف بیکینگ پودر لازم نیست چرا که پف و حجم نان ها به حد کافی است.
ورز دادن خمیر چه اهمیتی دارد؟
لازم به ذکر است که ورز دادن خمیر از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که بافت خمیر رابطه مستقیم با میزان ورز دادن آن دارد.
استفاده زیاد از آرد باعث ایجاد چه مشکلی می شود؟
استفاده زیاد از آرد سبب خشک شدن بیش از اندازه خمیر و در نتیجه سفت شدن نان شیرمال میشود.
هنوز نظری وجود ندارد، اولین نفر باشید.